Aldís Hafsteinsdóttir

Fundur sveitarstjórnarmanna úr Suðurkjördæmi og alþingismanna með innanríkisráðherra í ráðuneytinu dag þar sem fjallað var um hugmyndir ríkisstjórnarinnar um vegtolla á stofnbrautum útfrá höfuðborgarsvæðinu. Eindregin andstaða kom fram við hugmyndina hjá vel flestum en auðvitað heyrðum við það í dag að ráðherrann á skoðanabræður innan Alþingis, fyrr mætti nú vera!

Skv. orðum vegamálastjóra greiða bifreiðaeigendur á milli 30-40 milljarða til ríkissins á ári í formi bifreiðagjalda, innflutningsgjalda og eldsneytisgjalda en til nýframkvæmda og viðhalds á vegakerfinu fara um 16 milljarðar á ári. Spurning hvort ekki megi nýta þessa fjármuni í meira mæli til vegbóta á landinu? Tala nú ekki um þegar það liggur fyrir að framkvæmdirnar eru þjóðhagslega hagkvæmar eins og á við um bættan Suðurlandsveg!

Hún er frekar sérkennileg þessi ofuráhersla á vegtolla loksins þegar löngu þarfar úrbætur á stofnæðum útaf höfuðborgarsvæðinu standa fyrir dyrum. Ekkert hefur heyrst um slíkt undanfarin ár jafnvel þó ráðist hafi verið útí afar dýrar og miklar framkvæmdir bæði á höfuðborgarsvæðinu sem og í hinum dreifðu byggðum. Eina eðlilega gjaldtakan fyrir vegaframkvæmdir er gjaldtaka sem dreifist jafna á alla sem yfirleitt nota vegi. Slik gjaldtaka er til dæmis eldsneytisgjaldið en þá greiða þeir mest sem nota bíla (vegina) mest. Það að ætla að skattleggja aukalega vegfarendur á einhverjum örfáum leiðum er nær því óskiljanlegt. Vegtollar geta aldrei orðið ásættanlegir nema þeir leggist jafnt á alla notendur hins íslenska vegakerfis, hvort sem ekið er eftir Miklubrautinni, Vesturlandsvegi, um Almannaskarð eða fyrir Tjörnes.

Við vitum auðvitað öll að ríkið er fjárvana. Það breytir ekki því að þá þarf að finna réttlátar leiðir til gjaldtöku og hugsanlega þarf einnig að aðlaga framkvæmdir að þeirri staðreynd og áfangaskipta meira en ella hefði þurft. Þegar hefur verið slegið af kröfu um 2+2 veg austur fyrir fjall. En frá Draugabrekku og yfir Hellisheiði hefur verið sátt um 2+1. Aðrir hlutar leiðarinnar verða 2+2 annað hvort í þröngu eða víðu vegsniði. Ég tel rétt að skoða frestun á gerð mislægra gatnamóta því þau eru afar kostnaðarsöm og tvöföld hringtorg ættu að duga fyrst um sinn. Með þessu móti má spara milljarða í framkvæmdakostnaði. Einnig tel ég rétt að farið sé hægar í framkvæmdina þannig að útgjöldin dreifist á lengra tímabil. Það ætti að létta róðurinn fyrir ríkisvaldið.

Við skulum ekki missa sjónar á því að síðustu alvöru úrbætur á Suðurlandsveginum hér austur fyrir fjall voru gerðar árið 1974. Það eru 37 ár síðan! Því verður hér að horfa til framtíðar og muna að þær breytingar sem gerðar verða núna á veginum munu væntanlega þurfa að duga okkur næstu 40 árin. Því er ekki hægt að veita meiri "afslátt" af vegaframkvæmdinni heldur en þegar hefur verið lagt upp með !
-------------------